ماهی تن
ماهی تن
تُن نام چند نوع ماهی بزرگ اقیانوسی از خانواده تون‌ماهیان scombridea است. این نوع ماهی خیلی سریع شنا میکند و سرعت حرکت آن به ۷۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسد. بعضی از انواع تن خونگرم می‌باشند. برخلاف انواع دیگر ماهی که گوشت سفید دارند، ماهی تن گوشت صورتی یا قرمز تیره دارد.
علت قرمزی گوشت آنها، میزان زیاد میوگلوبین (پروتیین محتوی آهن قرمز در عضله)، در بافت‌های ماهیچه است.گوشت سفت ماهی تن دارای پروتئین و ویتامین‌های بسیاری است.
بیشتر ماهیان تن در دریاهای گرم زندگی می‌کنند، اما بسیاری از آنان در فصل تابستان به آب‌های شمالی کرهٔ زمین سفر می‌کنند. “بال ماهی آبی” حدود ۳ متر طول دارد. الباکور از انواع دیگر ماهی تن هستند. برخی از انواع بزرگتر ماهی تن مانند بلوفین (bluefin) می‌توانند حرارت بدنشان را با فعالیت‌های ماهیچه‌ای بالاتر از دمای آب ببرند. این کار به آنها کمک میکند که بتوانند در آب‌های سرد زنده بمانند.
خواص ماهی تن:
ماهی تن منبع بسیار خوبی از پروتئین ، مواد معدنی نظیر سلنیوم ، منیزیم و پتاسیم و همچنین ویتامین های B1 ، B3 و B6 است.
مهم تر از همه این که، گوشت ماهی تن هم مانند گوشت بیشتر انواع ماهی ها ، سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است که مصرف آن مشکلات پوستی و التهابات را کاهش می دهد و سرعت بهبود بیماران قلبی را بالا می برد. اسیدهای چرب امگا ۳ به طور کلی نقش پیشگیری کننده از بیماری های مزمنی نظیر بیماری های قلبی- عروقی ، دیابت نوع دوم و برخی از انواع سرطان را دارند.
خوردن ماهی های حاوی امگا ۳ برای کاهش بیماری های قلبی- عروقی بسیار مفید است، زیرا این ماده مغذی میزان چربی های بد خون (LDL- کلسترول و تری گلیسریدها) را کاهش می دهد؛ میزان کلسترول خوب یا HDL را افزایش میدهد؛ تجمع پلاکت را پایین می آورد و از لخته شدن خون جلوگیری می کند؛ با کاهش سلول های اندوتلیال و تولید مشتقات پلاکت عامل رشد، از ضخیم شدن رگ ها جلوگیری می کند؛ فعالیت مشتقات شیمیایی سلول های دیواره رگ ها که باعث آرامش و باز شدن رگها می شود را افزایش می دهد؛ تولید پیام آورنده های شیمیایی به نام سیتوکسین ها را نیز کم می کند(موادی که در واکنش التهاب مربوط به سختی رگ ها نقش دارند).
گوشت ماهی:
ماهی تن از جهت دیگری هم برای بیماران قلبی مفید است ، زیرا با دارا بودن ویتامین B6 ، سطح هموسیستئین خون را پایین می آورد و از آسیب دیواره رگ ها پیشگیری می کند.
انجمن قلب آمریکا برای بیماران مبتلا به تری گلیسرید بالا و فشار خون بالا ، مصرف دو بار در هفته، ماهی های حاوی امگا ۳ را توصیه می کند.
مصرف ماهی تن برای مبتلایان به دیابت نوع دوم هم سودمند است، البته بهتر است که این بیماران از انواع تازه یا کنسرو شده در آب (به جای روغن) استفاده کنند.
همچنین خوردن ماهی غنی از امگا ۳ ، حداقل هفته ای دو بار ، از پیشرفت گرفتگی رگ ها در زنان دیابتی پس از یائسگی آنان جلوگیری می کند.
مصرف ماهی تن برای دانش آموزان به خصوص در ایام امتحانات هم بسیار توصیه می شود، زیرا عملکرد مغز را افزایش می دهد.
روش استفاده:
برای بهره بردن از فواید ماهی و جلوگیری از بروز عوارض ناشی از مصرف زیاد آن، توصیه می کنیم بیشتر از دو تا سه بار در هفته از انواع ماهی استفاده نکنید! و همچنین برنامه غذایی تان فقط شامل یک نوع ماهی نباشد، بلکه در مصرف ماهی ها هم، تعادل و تنوع را در نظر بگیرید.
کنسرو ماهی تن:
ماهی های رودخانه ای و دریایی بسیار مفیدتر از ماهی های کنسرو شده هستند، اما در مقایسه با غذاهای آماده و فست فودها، مصرف کنسرو تن ماهی سالم و استاندارد الویت دارد.
از سوی دیگر تاریخ مصرف کنسرو تن ماهی نکته مهمی است که نباید آن را نادیده گرفت.
کنسرو تن ماهی در صورت نگهداری در شرایط نامناسب یا انقضای تاریخ مصرف آن، به سرعت فاسد می شود و مسمومیت بسیار جدی به نام مسمومیت بوتولیسم را ایجاد می کند که می تواند حتی سبب مرگ هم گردد.
طبق توصیه کارشناسان حتما کنسرو تن ماهی را قبل از مصرف باید ۲۰ دقیقه در آب جوشاند و سپس مصرف کرد تا احتمال مسمومیت با آن به حداقل برسد.
همچنین اگر کنسرو تن ماهی، متورم یا ضربه خورده باشد، باید از مصرف آن خودداری کرد.
روش های استفاده از ماهی #تن:
کبابی:
حتما از ادویه جهت سرخ کردن و کباب کردن این نوع ماهی استفاده کنید. از روغن زیتون جهت سرخ کردن ماهی استفاده کنید. همچنین قبل از سرخ کردن حتما ماهی را به اندازه کافی بشوئید تا بوی نامطبوع ماهی کمتر شود. ماهی حتما با پوست سرخ شود. میتوانید با گوجه و پیاز سرخ شده سس درست کنید و میل نمایید.
برشته:
نیازی به کندن پوست ماهی نیست و حتی پولک ماهی! فقط کافیست محتویات شکم ماهی را خارج ودر قسمتهای مختلف ماهی شکاف ایجاد کنید و برای طعم دادن به آن فقط از نمک استفاده کنید.برای خوشمزه تر کردن آن میتوانید از آبلیمو در موقع
سرو غذا استفاده نمایید.
قلیه:
برای درست کردن قلیه ماهی حتما از سیر و تمبر هند استفاده کنید به خوشمزه تر کردنش کمک میکند
خشک:
ماهی را فیله و به مدت ۱ هفته در معرض افتاب قرار دهید و بعد با لیموی تازه میل کنید.
نمک سود:
بهترین ماهی برای نمک سود کردن ماهی تن میباشد که در زمانهای گذشته تنها روش نگهداری ماهی به مدتهای طولانی محسوب میگردیده است.